Ngày 3-12, sau một tuần nghị án kéo dài, TAND Cấp cao tại TP.HCM đã tiến hành tuyên án phiên tòa phúc thẩm xét xử vụ án xảy ra tại Tập đoàn Vạn Thịnh Phát (VTP), TMCP Sài Gòn (SCB) và các đơn vị, tổ chức liên quan giai đoạn 1.

Theo đó, HĐXX phúc thẩm đã tuyên phạt bị cáo Trương Mỹ Lan tử hình về tội tham ô tài sản; 20 năm tù về tội đưa hối lộ, 16 năm tù về tội vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng. Tổng hợp hình phạt chung là tử hình.

Về trách nhiệm dân sự, tiếp tục buộc bị cáo Lan phải có trách nhiệm bồi thường cho SCB dư nợ của 1.243 khoản vay còn lại tính đến ngày 17-10-2022, tương đương số tiền là 673.800 tỉ đồng.

Theo HĐXX, bị cáo Trương Mỹ Lan là chủ Công ty cổ phần Tập đoàn Vạn Thịnh Phát cùng nhiều công ty khác hoạt động theo mô hình tập đoàn lấy Vạn Thịnh Phát làm trọng tâm, kiểm soát hoạt động của các công ty còn lại.

Sau khi biết ba ngân hàng là SCB, Ngân hàng Việt Nam Tín Nghĩa và Ngân hàng Đệ Nhất mất khả năng thanh khoản buộc phải hợp nhất hoặc mua lại, bị cáo Trương Mỹ Lan đã nhờ nhiều người thân tín, bạn bè đứng ra mua một lượng lớn cổ phần. Tính đến tháng 10-2022, bị cáo Lan đã thâu tóm, nắm giữ khoảng 91,5% cổ phần ngân hàng SCB.

Dù bị cáo Lan không nắm giữ các chức vụ tại SCB nhưng bị cáo này gián tiếp sở hữu trên 91% cổ phần của ngân hàng nên bị cáo Lan có quyền chi phối, quyết định các vấn đề của ngân hàng này và trở thành người quyết định cao nhất tại ngân hàng SCB.

Lợi dụng vai trò là cổ đông gần như tuyệt đối của SCB, Trương Mỹ Lan đã chỉ đạo các bị cáo là lãnh đạo SCB như: Bùi Anh Dũng, Trương Khánh Hoàng, Trần Thị Mỹ Dung, Võ Tấn Hoàng Văn… rút tiền ra khỏi SCB để phục vụ mục đích của mình. Điều này gây hậu quả thiệt hại đặc biệt lớn.

Do đó, đã đủ dấu hiệu tội phạm của tội tham ô tài sản. Các luật sư cho rằng bị cáo Lan không nắm giữ chức vụ gì trong ngân hàng SCB nên không đủ dấu hiệu của tội phạm là không có căn cứ để chấp nhận.

Cạnh đó, do chính sách pháp có sự thay đổi cơ bản về đường lối xử lý trước và sau ngày 1-1-2018 nên thời điểm sau ngày 1-1-2018 hành vi của các bị cáo đã đủ yếu tố cấu thành của tội tham ô tài sản (tội này áp dụng cả trong lĩnh vực tư nhân).

Tại phiên toà phúc thẩm bị cáo đã đưa ra các phương án, đưa tài sản vào để khắc phục hậu quả. Tuy nhiên các tài sản bị cáo đưa vào chưa đủ căn cứ pháp lý để xác định giá trị tài sản, không định lượng được số tiền khắc phục thêm là bao nhiêu từ đó không có căn cứ xác định bị cáo đã khắc phục đủ ¾ hậu quả của để áp dụng giảm nhẹ hình phạt tử hình cho bị cáo.

Tuy nhiên, trường hợp bị cáo có thái độ tích cực, phối hợp khắc phục hậu quả vụ án trong quá trình thi hành án và đáp ứng đủ điều kiện khắc phục đủ ¾ hậu quả của vụ án theo quy định tại điểm c, khoản 3, Điều 40, BLHS 2015 ( sửa đổi, bổ sung 2017) thì sẽ được cấp có thẩm quyền xem xét giảm nhẹ hình phạt từ tử hình xuống chung thân.